Phân biệt các loại acquy bên trong bộ lưu điện UPS

Acquy “châm nước”: 

 

Người dùng phải “châm nước” (bảo dưỡng) thường xuyên mỗi khi acquy cạn dung dịch. Nếu không châm dung dịch acid kịp thời, acquy sẽ mất khả năng tích điện, phóng điện và thậm chí là bị phù (trương), hỏng. 

 

Khi charge, dung dịch bên trong acquy thường bốc mùi rất khó chịu và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dùng. Khi đặt sai vị trí (nghiêng, sấp, …), dung dịch trong acquy sẽ thoát ra ngoài. Vì những yếu điểm đó mà dòng acquy này thường chỉ được dùng trong những môi trường ngoài trời (outdoor) như dùng để khởi động động cơ, máy phát, xe tải, ô tô…

 

Acquy miễn bảo dưỡng (MF - Maintainence Free):

 

Miễn bảo dưỡng có nghĩa là người dùng không cần phải can thiệp bằng cách châm nước . Đối với dòng sản phẩm này, khi charge khí vẫn thoát ra ngoài nhưng ít hơn dòng sản phẩm châm nước; khi để không đúng vị trí (nghiêng, sấp, …) thì dung dịch bên trong acquy sẽ thoát ra ngoài.

 

 Dòng sản phẩm này được thiết kế hầu hết cho mục đích “khởi động” hay còn gọi là “kích điện” – điều này thể hiện ở hai cực của acquy (thông thường hai cực của dòng sp này được thiết kế theo dạng tròn và rất lớn – vì khi kích điện, ví dụ cho xe tải, xe ô tô, máy phát, … acquy cần phóng một lượng điện cực lớn trong một khoảng thời gian rất ngắn để khởi động động cơ).

 

Khi tôi “lân la” ra các cửa hàng bán acquy thì người ta gọi dòng sản phẩm này là “khô”. Để “biện minh” cho chữ khô này, các nhà sản xuất thường chiều lòng “thượng đế ruột của họ” bằng cách làm khung/ vỏ acquy (frame & cover) bằng những loại vật liệu có màu tối sậm để khách không thể “nhòm ngó” được “nội tạng” của acquy và sẽ dễ nhầm tưởng đó là acquy “khô”. 

 

Để kiểm chứng, rất dễ dàng, các bạn chỉ cần lật sấp acquy xuống (đảo ngược vị trí thông thường) và giữ nguyên vị trí đó trong khoảng thời gian 5 – 10 phút, chắc chắn dung dịch trong acquy sẽ tràn ra. Xin nhắc lại, đây là dòng sản phẩm MF (miễn bảo dưỡng – miễn châm dịch) chứ không phải “khô”. MF thường được dùng cho xe gắn máy (loại nhỏ) và xe tải, ô tô (loại lớn từ 32Ah đến 100Ah)

 

Acquy Kín khí (AGM VRLA – Absorbent Glass Mat/ Valve Regulated Lead Acid): 

 

Acquy Kín khí. Hai cực dương âm của các sản phẩm thuộc dòng này thường được thiết kế rất mảnh mai. Điều này là dễ hiểu, vì acquy này không dùng cho mục đích khởi động mà là dùng cho những môi trường cần dòng phóng ổn định và duy trì dòng phóng trong một khoảng thời gian dài. 

 

Có lẽ thuật ngữ “acquy kín khí” là chính xác nhất để đặt tên cho dòng sản phẩm này (vì kín khí tức là khí không thể thoát ra ngoài; một khi khí không thoát được thì dung dịch trong acquy cũng không thể “lọt” ra ngoài được ở tất cả các tư thế khác nhau). 

 

Dòng sản phẩm này được thiết kế rất đa dạng cho nhiều mục đích khác nhau. Ví dụ Bộ tích điện (UPS), Inverter, telecom, electrical utilities, xe điện, cửa, báo cháy, an ninh, …. Nhà sản xuất chuyên nghiệp thường chia dòng sản phẩm này thành những phân cấp đặc thù cho những mục đích sử dụng khác nhau. Ví dụ, với bộ tích điện (UPS online), có thể cả tháng hoặc hơn thế UPS mới phải “làm việc” 1 lần; Tuy nhiên, với xe đạp điện/ xe điện, acquy sẽ phải “cõng” chủ nhân của nó 07 ngày/ 1 tuần. Điều kiện làm việc của acquy dùng cho hệ thống solar cũng tương tự như xe điện (mật độ làm việc gần như theo chu kỳ một ngày). Nếu bạn lấy một sản phẩm dùng cho UPS đem gắn vào cho xe đạp điện thì quả thật … sai lầm to. Nhưng ngược lại, bạn lấy một sản phẩm acquy được thiết kế cho xe điện đem gắn vào UPS thì lại là lựa chọn “sáng suốt”. 

 

Acquy AGM Gel (AGM GEL): 

 

AGM Gel cũng không phải là “khô”. Thực ra AGM Gel cũng là dòng kín khí. Tuy nhiên, cấu tạo của dòng acquy này có khác với các dòng AGM VRLA kín khí  thông thường ở chỗ, phần trên của dung dịch acid Sunfuric trong acquy được phủ thêm một lớp Gel, có tác dụng làm giảm tiến độ ăn mòn trong quá trình vận hành của acquy và cũng giúp ngăn chặn rất hiệu quả quá trình bay hơi của dung dịch (Acquy cạn dịch thì không thể hoạt động được; quá trình bay hơi của dung dịch càng chậm thì tuổi thọ của acquy càng lâu). Do vậy, tuổi thọ của acquy cũng sẽ tăng lên tương ứng.

 

Acquy 100% Gel: 

 

Đây mới đích thị là acquy Gel và có thể gọi là “khô” đúng nghĩa – Gel 100%. Nếu bạn là người có yêu cầu cao về độ bền, tuổi thọ, môi trường “sạch” thì Gel là sự lựa chọn tối ưu.

 

Qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn sơ lược về acquy và cách sử dụng từng loại acquy cho hợp lý. Hãy tham khảo bài viết về cách sử dụng và bảo quản acquy của chúng tôi để hiểu rõ hơn về dòng sản phẩm này.